Sýnir 35409 niðurstöður

Lýsing á skjalasafni
With digital objects
Advanced search options
Prenta - forskoðun Hierarchy View:

Síða 3, bakhlið

Handritið hefst á níðvísu sem Sölvi kallar „Grafskrift“ Jóa Sölvasonar í Ærlækjarseli sem fær fær ekki falleg eftirmæli frá Sölva. Á eftir fylgir frásögn Sölva sem fjallar greinilega um þau þáttaskil þegar Sölvi var fluttur frá Ærlækjarseli til Húsavíkur árið 1854 þar sem var réttað yfir honum og hann loks dæmdur betrunarvistar í Kaupmannahöfn. Handritið virðist vera ritað bæði í Ærlækjarseli og á Húsavíkurbakka hjá sýslumanninum. Fyrst virðist hann vera í Ærlækjarseli þaðan sem hann býst við að verða fluttur á Bakka (Húsavíkurbakka) til Skúlasonar. (Hér er væntanlega átt við Sigfús Skúlason sýslumann sem kallaði sig Sigfús Schulesen. Sölvi virðist rita nafn hans á ýmsa vegur en notast yfirleitt ekki við skírnarnafnið). Sölvi segir upp og ofan af því sem fram fer og augljóst er að Sölvi býst ekki við öðru en að fá dóm fyrir sakir sem hann sver af sér. Þar sem frásögninni sleppir virðast hafa liðið þrír dagar frá því hann kom til Schulesen sýslumanns.

Síða 01, framhlið

„Segir þannig frá: að þá kom hann í Fnjóskadal,“
Hallgrímur Bjarnason og Hallgrímur Gíslason eru nefndir í þessum texta sem er einn samfeldur reiðilestur sem virðist beint að þeim tveimur.

Skjal 9, framhlið

„Blessuð náttúran! Og öll niðurröðunin í henni, hvernig allt er í jafnvægi.“
Hér fjallar Sölvi um lífsspeki sína sem er um margt áhugaverð og er testinn lofgjörð um náttúruna og alföðurinn. Þessa speki Sölva má tengja beint við hugmyndir þeirra heimspekinga sem mest voru áberandi í hugmyndafræði rómantíkurinnar.

Skjal 11, fyrri síða í opnu

Hér heldur áfram frásögnin af djöflinum og fylgjendum hans hér á Íslandi. Um miðja síðu snýr hann sér að sjálfum sér og hvernig hann er ógn við djöfulinn og hans málstað. Það kemur fram hvernig hann er kúgaður og píndur, rétt eins og allir þeir sem voga sér að ihuga að snúa frá villu síns vegar og snúa sér að dyggðinni og sannleikanum á drottins vegum.

Skjal 1, framhlið

„Draumur eins manns sem svaf altént með lokuð augun opin og gerði þannig alla drauma sína að sannindum, fullvissu og trú.“
Umfjöllun um speking vísindana sem fær vitranir sínar af alföðurnum.

Skjal 1, framhlið

Fyrri hluti síðunnar virðist vera endir á frásögn sem vantar framan á en umfjöllunarefnið er kunnuglegt. Þar er fjallað um illmennin sem nýðast á Sölva. Enginn er nefndur á nafn en þeim blótað hressilega.
Á seinni hluta síðunnar vendir sögumaður kvæði sínu í kross og textinn sem á eftir fer virðist vera bæn hans til Guðs en hann ávarpar hann beint. Bæn þessi heldur áfram á bakhlið síðunnar.

Skjal 1, framhlið

„Góðurinn minn! Hlýddu því: Hafðu ekki hálf…? á neinu sem þú gjörir: ef það er rétt, gjörðu það með alúð, sé það rangt láttu það ógjört.“
Þannig hefst síðan með ávarpi beint að lesandanum og á eftir fylgir nánari umfjöllun um kosti hinnar réttu breytni sem þarna er boðuð. Þar kemur Guð almáttugur að sjálfsögðu við sögu og spekingurinn sjálfur.

Skjal 1, bakhlið

Vísa í sex erindum um Skagfirðinga. Á eftir fylgir nánari útlistun á misgjörðum þeirra í garð Sölva.

Skjal 2, framhlið

Á þessum síðum má sjá sögu af djöflinum og hans framgöngu á Íslandi. Þema sem kemur nokkuð oft fyrir í handritum Sölva. Þá er því lýst hvernig djöfullinn fer um og safnar saman fólki sem hann á sálina í og leikur það oft grátt með ýmsum gróteskum hætti. Oft virðist vera um að ræða hefðbundna frásögn þar sem lýst er samskiptum Sölva við helstu fjandmenn sína, þar sem þeir eru nafngreindir en síðan fer frásögnin út í fantasíu sem stundum virðist tengd við drauma Sölva. Í þessari sögu eru nafngreindir menn sem sannarlega voru uppi og reyndust Sölva ekki sértaklega vel ef marka má þessa frásögn. Jóhannes nokkur frá Laxamýri og synir hans þeir jón og Kristján fá allir slæman vitnisburð frá Sölva. Hóp presta telur hann upp og segir þá alla vera á vegum andskotans en ekki drottins. Þetta voru þeir Björn Þorsteinsson (1805-1874) prestur á Stafafelli í Lóni. Bjarni Sveinsson á Múla í Skriðdal. Páll Magnússon (1801-1860) prestur í Sandfelli í Öræfum.

Skjal 2, opna

Hér eru ýmsir kynntir til sögunar sem fylgismenn og fornarlömb djöfulsins, til dæmis Allt heimilsfólkið á Ketilsstöðum á Völlum 1853, allt heimilisfólkið á Valþjófsstað, allt heimilisfólkið á Hofi í Eyjarfirði, allt heimilisfólkið og allt heimilisfólkið á Sauðanesi á Langanesi

Skjal 1, opna 3

Sögumaður fjallar áfram um þessa ferð Sölva þar sem hann selur og afhendir gripi fyrir höfðingjana, hann víkur að guðdóminum og skilningi Sölva á honum eins og kemur fram í tilvitnunni hér að neðan en Sölvi muni síðar birta alla sína speki í Sjö þúsund þúsunda auka bók sinni.
„… hans og speki, og þekkingu hans á öflunum, lífsins, ljósins, náttúrunnar og andaheimsins“

Efst á seinni síðu opnu:
„Þér undrist ekki á því heiðvirðu lesarar mínir! Þótt ég viti sannleikann um mig í bókunum mínum, yfir gáfur þær er Alfaðir gaf og gefur Sölva“
Þessi byrjun á seinni síðu opnunnar er athyglisverð, hér ávarpar sögumaðurinn lesandann og gefur um leið upplýsingar um sjálfan sig og um leið hægt að skilja það svo að sögumaður og Sölvi séu einn og sami maðurinn.
Frásögnin af Sölva sem er gæddur gjöfum Alföðursins heldur áfram, í bókum hans má lesa um sannleikann enda er hann á drottins vegum, sannleikans og dyggðarinnar gegn lyginni og syndinni.

Síða 3, opna

Áfram heldur kennslustundin i deilingu en neðst á seinni síðu opnu eru einhvers konar talnatöflur.

Síða 3, bakhlið

Hér er allt í einu farið að fjalla um hvernig fólk eigi ekki skilið að komast í ríki guðs og Kobbi og fólkið í Ærlækjarseli er nefnt sérstaklega.

Síða 4, bakhlið

Útskýringum á deilingu tugabrota líkur en viðtekur óskyld umfjöllun um helstu fjandmenn Sölva á Norðurlandi og koma þar mörg kunnugleg nöfn fyrir, t.d. telur Sölvi Heimilislífið í Ærlækjarsel það guðlausasta sem hann hefur nokkurn tímann kynnst.

Skjal 1, opna 1

Á fyrri síðu þessa skjals boðar Sölvi áfram sína trú og fjallar sérstaklega um hvernig skuli feta veg dyggðarinnar, verða betri maður í dag enn í gær og standast freistingar heimsins með hjálp drottins.
Á seinni síðunni sem er ekki í beinu framhaldi af þeirri fyrri varar Sölvi við bókstafstrú en hvetur til þekkingarleitar. Hann þykist vita að þeirri leiti líkur aldrei. Hann tekur vinnubrögð heimspekinga sér til fyrirmyndar en ræður frá því að trúa á bókstafinn í blindni.

Skjal 2, framhlið

Hér hefst ný umfjöllun undir titlinum „Grein“ og enn er fjallað um trúmál. Líkt og á síðunum hér á undan er samband trúar og siðferðis höfundinum hugleikið. Hann veltir upp hugmyndum ólíkra trúarbragða og gerir grein fyrir ákveðnum eðlismunum sem hann telur vera, á milli þeirra, á sambandi siðferðis og trúarfræði. Máli sínu til stuðning vitnar hann ítrekað í ritninguna og jafnframt í kenningar heimspekinga, sérstaklega Kant og Fichte.

Skjal 2, opna 1

Á þessum síðum er umfjöllunarefnið samband siðferðis og trúarfræði eins og á fyrri síðum þessa kafla, jafnframt er fjallað um andstæðupari sannleika og lygi. Höfundurinn notar ritninguna sér til stuðning og vitnar jaframt í kenningar heimspekinga, sérstaklega Kant og Fichte.

Skjal 2, opna 4

Á þessum síðum er umfjöllunarefnið samband siðferðis og trúarfræði eins og á fyrri síðum þessa kafla, jafnframt er fjallað um andstæðupari sannleika og lygi. Höfundurinn notar ritninguna sér til stuðning og vitnar jaframt í kenningar heimspekinga, sérstaklega Kant og Fichte.
Á seinni síðu þessa skjals hefst ný umfjöllun þar sem velt er upp þeirri spurningu hvað felist í hugtakinu trúarbrögð.

Skjal 3, framhlið

Sögumaður eggjar lesandann til að veita umhverfi sínu athygli og skilja sig með fræðslu frá skepnunum. Því næst hefst umfjöllun um sólina og reikistjörnur sólkerfisins.

Síða 2, framhlið

Áframhald á umfjöllun um ólíkar gerðir eldfjalla og „Baulutegundin“ er Sölva sérstaklega hugleikinn en hann og Eggert Ólafsson hafa einir tekið eftir ákveðnum einkennum tegundarinnar.

Síða 1, framhlið

Fyrsta spurning borin upp af „Ainu“ og „Bjeinu“ er um mörkin milli Sléttuhlíðar og Höfðasóknar. Önnur spurning er um fjöll, hálsa, hlíðar og fell.

Síða 1, framhlið

Efst á síðunni er endirinn á einhverri umfjöllun um Sölva sjálfan en síðan taka við spurningar í einni runnu sem allar snúa að landafræði á einn eða annan hátt.

Niðurstöður 256 to 340 of 35409