Showing 501 results

Archival descriptions
Sölvi Helgason: Skjalasafn
Advanced search options

Find results with:

in
Add new criteria

Limit results to:

Filter results by:

Filter by date range:

Use these options to specify how the date range returns results. "Exact" means that the start and end dates of descriptions returned must fall entirely within the date range entered. "Overlapping" means that any description whose start or end dates touch or overlap the target date range will be returned.
Print preview Hierarchy View:
Descending

423 results with digital objects Show results with digital objects

Síða 2, bakhlið

Síða 2, bakhlið

Á þessari síðu er fjallað um stærð landsins og fjallað um helstu eyjar við strendur landsins og hiti sjávar hér og þar um landið tíundaður.

Síða 2, bakhlið

Síða 2, bakhlið

Framhald sama pistils um áðurnefnda höfðingja án þess að nokkurt sérstakt sakarefni sé tiltekið. Sölvi býsnast yfir yfirvaldinu og því óréttlæti og þeim hörmungum sem hann hefur mátt þola af hendi þess.

„þó ekki hafi ég alstaðar, og ekki nema á stöku stað, háðmerkin við nöfnin þeirra, meina ég það þó.“

Síða 2, bakhlið

Síða 2, bakhlið

Á þessari síðu er ljóð sem á að vera lýsing konu á Sölva. Hún vill ekki láta nafns síns getið að sögn sögumanns vegna þess að hún unni Sölva fyrir tólf árum síðan og vildi helst ganga að eiga hann ef hún fengi að velja en því miður voru foreldrar hennar heimskir og vildu fremur gifta hana Jóhanni nokkrum. Það telur sögumaður hafa verið hennar ógæfu enda orðin föl og heilsulítil fimm barna móðir Samkvæmt sögumanni var Sölvi settur í þrældóm til þeirra hjóna þegar hann var ofsóttur í Þingeyjarsýslu. Hún reyndist honum vel en Jóhann alls ekki.
Mögulega gæti Sölvi verið að vísa til Kristínar Helgu Rögnvaldsdóttur en þau virðast hafa verið í einhverju tilhugalífi ef marka má ljóðabréf Sölva til hennar og bréf hans til föður stúlkunnar en þar bað hann um hönd hennar og til vara hönd systur hennar en ekkert varð af þeim fyrirætlunum.
Sjá ljóðabréf:
Sópdyngja: Þjóðsögur, alþýðlegur fróðleikur og skemmtan. II. bindi. (1951). Reykjavík: Víkingsútgáfan-Helgafell, bls. 125-128.

Síða 1, opna

Sölvi fjallar um málaferlin árið 1854 en hann var ákærður fyrir bæði þjófnað og flakk. Réttarhöld þessi voru afdrifarík fyrir Sölva því dómurinn var þungur. Hann var dæmdur til þriggja ára betrunarvistar í Kaupmannahöfn. Í þessu handriti fer hann m.a. yfir sakargiftir sýslumannsins, kvartar undan óréttlætinu sem hann telur sig beittann og ítrekar sakleysi sitt.
Við sögu koma auk Schulesen m.a. Eggert Briem, Jóhann Pálsson í Keldarnesi og Stefán Jónsson.

Síða 1, opna

Síða 1, opna

Hefst á síðasta erindi ljóðsins en síðan tekur við frásögn Sölva sem er í samræmi við innihald ljóðsins en þar er fjallað um fólk sem stendur í vegi fyrir dyggðinni og spekinni með lygi sinni. Fólk þetta er handbendi andskotans á meðan Sölvi er á Guðs vegum og boðberi sannleikans.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Á þessari síðu er Sölvi augljóslega að bregðast við ákærum Sigfúsar Skúlasonar sýslumanns í Eyjafirði um bókaþjófnað. Sölvi lýsir því hvernig hann ýmist kaupir, selur eða gefur bækur á ferðalögum sínum. Hann nafngreinir menn sem hann hefur keypt af bækur, t.d. segist hann hafa keypt bækur af Jóni Bónda á Haukagili í Vatnsdal. Nokkuð af þeim bókum segir Sölvi að hafi verið óseldar þegar haldið var austur og þar hafi hann ýmist selt þær eða gefið. Hann rifjar jafnframt upp ákærur Daníels Jónssonar á hendur sér fyrir bókaþjófnað og minnist á Eggert Briem sem dæmdi í því máli. Hann furðar sig á að Sigfús hafi getað án nokkra sannana gert upptækar þær bækur sem hann þóttist eiga. Sölvi gerir sjálfur grein fyrir að minnsta kosti hluta þessara bóka og nefnir m.a. að hann hafi fengið Mynstershugleiðingar hjá Ólafi bókbindara á Ystu-Grund í Skagafirði (Ólafur Guðmundsson 1808-1853).

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Hefst á þessum orðum: „Þessir tveir uppáhalds synir og vinir andskotans“
umfjöllun um þessa syni andskotans og fjandmenn Sölva einkum í tengslum við bækur hans og. Í því samhengi nefnir hann Pétur Pálmason og bók sína hina helgu Sjömilljóna auka bók.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Á þessari síðu má finna ráðleggingar um hvernig megi skipta stórum tölum í skiljanlegri einingar. Aðferðin felst í því að skipta stórum tölum í flokka með því að setja lítil strik undir þær sem aðgreina þá í mismunandi flokka sem hver stendur fyrir mismunandi einingar, t.d. tugi og hundruði. Aðferðina útskýrir Sölvi með dæmi en neðst á síðunni byrjar svo annar kafli sem fjallar um samlagningu.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Umfjöllun um goðafræði. Byrjar á einfaldri útlistun á sköpun heimsins þar sem Óðinn er í aðalhlutverki. Síðan kemur lýsing á Þór og Valhöll sem er svo rúm að áttahundruð manns geta hæglega gegnið samhliða inn um hvert af þeim 570 hliðum sem á henni var að finna.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Á þessari síðu er fjallað um eldgos í Heklu og almennt um eldvirkni á Íslandi. Sérstaklega eru gosin 1766 og 1845 nefnd. Síðan er fjallað um gosefnin og hvernig eldvirknin mótar landslagið.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Ýmsar tölulegar upplýsingar um náttúrufyrirbæri á Íslandi. Eins og t.d. lengd vatnsfalla og hitastig þeirra og hitastig Geysis og ýmsar aðrar upplýsingar um hverinn.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Fyrsta spurning borin upp af „Ainu“ og „Bjeinu“ er um mörkin milli Sléttuhlíðar og Höfðasóknar. Önnur spurning er um fjöll, hálsa, hlíðar og fell.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Efst á síðunni er endirinn á einhverri umfjöllun um Sölva sjálfan en síðan taka við spurningar í einni runnu sem allar snúa að landafræði á einn eða annan hátt.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Á þessari síðu er sams konar samræða og fyrr var fjallað um í þessum flokki og umfjöllunarefnið það sama, þ.e. spurt er um mörk Sléttuhlíða og Höfðasóknar og um prestakall Fellssóknar en fleiri voru spurningarnar ekki að þessu sinni.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Í þessu skjali virðist Sölvi vera að leggja sér lífsreglur. Hann vill temja sér að gleðjast yfir velgengni annara, jafnvel óvina sinna. Hann vill líka geta þolað annara manna mótgjörðir betur en hann gerir en hann viðurkennir þann misbrest sinn að stundum reiðist hann full mikið.
Neðst á síðunni er skýring innan sviga þar sem Sölvi segir að endirinn komi næst á eftir lýsingu af djöflanáttúrunni í Ærlækjarseli sem má finna á bakhlið þessarar síðu.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Sögumaður ávarpar Sölva sjálfan og fer yfir raunir hans. Hvernig íslenskir höfðingjar hafa leikið hann, spillingu þeirra og hvernig þjóðin öll fylgir þeim í blindni. Í lokin kemur sögumaður inn á yfirnáttúruleg afköst Sölva og illa meðferð á honum í þrælavinnu.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Það vantar greinilega bæði framan og aftan á þessa umfjöllun en það virðist vera sem Sölvi sé að draga upp sína túlkun á Ásatrúnni, gæti jafnvel verið að samræma hana sinni kristnu heimsmynd. Efst á síðunni er kunnugleg lýsing á útliti Valhallar en eitthvað vantar framan á þá umfjöllun. Því næst tekur við lýsing á því hverjir eigi greiða leið í Valhöll og hverjir eiga vísa vist í Hel. Því næst er Nirði, Frey og Freyju gerð nokkur skil. Fyrri síðunni líkur á umfjöllun um nokkra konunga fornaldarsagna sem hafa að mati Sölva göfug gildi sem ekki eru líkleg til að tryggja þeim vist í Valhöll. Meðal annars er þar lýst Hrólfi Kraka og einkennum í hans fari sem nutu hylli þegna hans, einkennum sem Sölvi segir að kristnir menn hafi tekið sér til fyrirmyndar.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

Hér er einhver Margrét kynnt til leiks en henni er eignað fyrsta ljóðið á síðunni um Sölva. Lausamálið á seinni helming síðunnar er lýsing á kveðskap Sölva um Margréti þessa sem birtist á bakhlið síðunnar.

Síða 1, framhlið

Síða 1, framhlið

  1. grein siðfræðibókarinnar. Á þessari síðu fer mest fyrir fullyrðingum sögumanns að bókin sé eftir Sölva speking en ekki eftir Sigurgeir Pétursson á Breiðumýri en það segir sögumaður að Jakob Pétursson á Breiðumýri kalli sig en hann er sakaður um að hafa ritað bók þessa upp og kallað sína en það eins og áður segir þvertekur sögumaður fyrir og segir hana verk Sölva.
Síða 1, bakhlið

Síða 1, bakhlið

Þessi síða er ekki í neinu samhengi hér en hér fjallar Sölvi um hversu mikið tjón hljótist af heimsku nítjándu aldarmanna sem pína og kvelja hann og valda því að afköst hans við fræðimennsku og skrif eru langt frá því sem þau hefðu annars verið.

Síða 1, bakhlið

Síða 1, bakhlið

Þessa umfjöllun um konungana notar Sölvi til þess að benda á að fleiri gildi en þau sem einkenndu bardagamenn, voru í hávegum höfð í heiðnum sið. Því næst kynnir sögumaður til leiks Loka og afkvæmi hans Fenrisúlf, Miðgarðsorminn og Hel en frásögnin af henni leiðir að umfjöllun um örlög Baldurs sem samkvæmt goðsögninni hafnaði í ríki Heljar (oftast nefnt Hel en í Gylfaginningu Éljúðnir). Ásarnir reyndu allt til að endurheimta Baldur og gerðu samkomulag við Hel en þeir gátu ekki staðið undir kröfum hennar þar sem Loki beitti brögðum sínum. Alveg í lok síðunnar fullyrðir sögumaður að Baldur og allir hinir guðirnir, sem skírðust (hreinsuðust) í eldum (væntanlega ragnarraka), sitji við hlið þess almáttuga í Gimli. Þar sem vantar upp á umfjöllun þessa vitum við ekki hvort Sölvi telji sömu örlög bíða dyggðum prídda menn en ýmislegt virðist benda til þess að þangað stefni umfjöllunin.

Síða 1, bakhlið

Síða 1, bakhlið

Ýmsar tölulegar upplýsingar um náttúrufyrirbæri á Íslandi. Eins og t.d. lengd vatnsfalla og hitastig þeirra og hitastig Geysis og ýmsar aðrar upplýsingar um hverinn.

Síða 1, bakhlið

Síða 1, bakhlið

Sölvi lýsir fólkinu í Ærlækjarseli og þeim skelfingum sem hann má þola af þeirra hendi. Hann lýsir miklum raunum sem hann myndi sennilega ekki lifa af ekki væri fyrir samfylgd drottins.

Síða 1, bakhlið

Síða 1, bakhlið

Hér er bláendirinn á sögunni af Flóres og Blankiflúr og síðan hefst sagan af Júlíen og Fleurie án titils og formála.
Uppruni sögunnar er ókunnur. Sagan á að gerast um 1830 og því er ekki um endursögn á riddarasögum að ræða og gæti þessi saga allt eins verið eftir Sölva sjálfan en hann ritar nafn sitt undir í lok sögunnar ólíkt því sem hann gerir við söguna af Flóres og Blankiflúr.

Síða 1, bakhlið

Síða 1, bakhlið

Þriðja spurning er náttúrufræðileg og snýr að jöklunum í sveitinni
Fjórða spurning snýr að berginu í klettunum
Fimmta spurning er hvort einhverjar járntegundir sé að finna í grjótinu.
Í sjöttu spurningu er spurt hvort nokkrar leifar af jurtum eða dýrum frá fornöld leynist í jörðu, svo sem eins og surtarbrandur.
Í sjöundu spurningu er spurt hvort einhverjar brennisteinsnámur sé að finna í sveitinni

Síða 1, bakhlið

Síða 1, bakhlið

En ávarpar sögumaður Sölva sem virðist standa á einhverjum tímamótum, hann virðist vera á leiðinni eitthvað ef marka má ávarp sögumanns. Ef til vill er dómur gegninn og Sölvi á leiðinni til Kaupmannahafnar. Sögumaður biður hann um að íhuga hvaða stefnu hann muni taka þegar heim er komið og spyr hvort hann ætli að hafa visku drottins áfram að leiðarljósi í lífinu.

Results 341 to 425 of 501