Sauðárkrókur

Taxonomy

Code

Scope note(s)

  • Sauðárkrókur er innst við botn Skagafjarðar að vestanverðu, sunnan undir Tindastóli og skammt sunnan við ós Gönguskarðsár. Byggðin var fyrst öll á fremur mjórri malarspildu undir Nöfunum, bröttum malarkömbum upp af bænum, norðan við ós Sauðár, sem þá rann fram úr Sauðárgili og til norðurs um eyrar undir Nöfunum, þar sem nú er íþróttavöllur, sundlaug og tjaldstæði bæjarins. Byggðin færðist síðar suður fyrir ána og rann hún þá gegnum bæinn en síðar var ánni veitt til suðurs þar sem hún kemur úr Sauðárgili og rennur hún nú fyrir sunnan byggðina. Sauðárkrókur er byggður úr landi jarðarinnar Sauðár. Engin byggð var á eyrinni á fyrri öldum og voru verslunarstaðir héraðsins við austanverðan fjörðinn, á Hofsósi, í Grafarósi og Kolkuósi, en árið 1858 varð Sauðárkrókur löggiltur verslunarstaður. Þá fóru kaupskip að koma þangað. Þar var þó engin föst búseta fyrr en 1871, þegar Árni Árnason járnsmiður kom sér þar upp þurrabúð og settist þar að. Hann seldi bændum sem komu að versla við kaupskipin gistingu og veitingar. Strax árið eftir kom fyrsta fasta verslunin og kaupmenn, iðnaðarmenn og sjómenn settust að á Króknum og síðan ýmsir embættismenn. Sauðárkrókskirkja var reist árið 1892. Fólki fjölgaði hratt á Króknum fyrstu árin og um aldamótin 1900 voru íbúar um 400. Hafnleysi og einhæfir atvinnuhættir komu í veg fyrir að þessi öra fjölgun héldi áfram. Íbúar voru þó orðnir um 1000 þegar bærinn fékk kaupstaðaréttindi 1947. Gönguskarðsárvirkjun var reist á árunum 1947-1949 og hitaveita úr borholu við Áshildarholtsvatn var lögð í bæinn 1953. Hafnaraðstaða var smám saman bætt og er nú töluverð útgerð og fiskvinnsla í bænum.

Display note(s)

Hierarchical terms

Sauðárkrókur

BT Ísland

Equivalent terms

Sauðárkrókur

Associated terms

Sauðárkrókur

2517 Archival descriptions results for Sauðárkrókur

2495 results directly related Exclude narrower terms

Mannamyndir

Þrír menn standa við hús á Sauðárkróki. Frá vinstri Kristján Jónsson "Kiddi bif", Sigurður Þorsteinsson og þriðji maður óþekktur.

María K. Haraldsdóttir: Skjalasafn

  • IS HSk N00174
  • Fonds
  • 10.02.1939

Skólablaðið 3. árgangur 1. tölublað. 2 eintök. 1 blað er ein örk. Myndskreytingu blaðsins sá Jóhannes Geir Jónsson um þá 11 ára. Þeir sem skrifa í blaðið eru: Guðlaug Þorsteinsdóttir, Gunnhildur Magnúsdóttir, Sigurjón Friðbjörn Björnsson, Þóra Jónsdóttir, Hulda Ívarsdóttir, Áslaug Sigfúsdóttir.

María Kristín Haraldsdóttir (1931-2016)

Menntamálaráðuneytið

Bréf til og frá Menntamálaráðuneytinu og 2 auglýsingar um laun stundakennara. 1 skjal með reglum um þáttöku ríkissjóðs í kostnaði við framkvæmd sundskyldunar 1971 og leiðbeiningar sem varða hana.
2 samningar Menntamálaráðuneytisins og bæjarstjórnar Sauðárkróks um Framhaldsskóla á Sauðárkróki. 1 greinargerð um gerð námsskráar.
Erindisbréf fyrir skólanefndir grunnskóla.

Minning - Greinar 1961 - 1965

Minning um :
Ólafur Sigurðsson Hellulandi. Minningagrein. Dagur 6/11 1961. og Einherja 13/11 1961. Tvær greinar, prentaðar.
Gunnlaugur Björnsson Brimnesi. Minningargrein. Tíminn 15/4 1962. Einherja 14/4 1962. Tvær greinar, prentaðar.
Ingimar Jónsson Ási. Minningargrein. Tíminn 15/4 1962.
sr. Lárus Arnórsson Miklabæ. Minningargrein. Tíminn14/5. Einherja 17/5 1962. Tvær greinar, prentaðar.
Árni Gíslason frá Miðhúsum. Minningargrein Tíminn 1962.
Haraldur Sigurðsson verslunarmaður Sauðárkróki. Minningargrein. Tíminn. 1962.
Stefán Vagnsson f´ra Hjáltastöðum. Minningargrein. Tíminn 30/11 1963 Einherja 10/12 1963. Tvær greinar, prentuð.
Þórey Sigmundsdóttir Hansen Sauðárkróki. Minningargrein. Tíminn 1963 Einherja 12/11 1963. Tvær greinar, prentuð.
Sigurður Einarsson Hjaltastöðum. Minningargrein. Tíminn 1/5 1963.
Sigurður Siguðrsson sýslumaður Sauðárkróki. Minningargrein. Tíminn 8/7 1963.
Páll Zóphaníasson fyrrverandi alþingismaður Reykjavík. Minningargrein. Tíminn 5/12 1964.
Pétur Jónsson frá Nautabú, Reykjavík. Minningargrein. Tíminn. 1964.
Sigurður Jónassson Syðri - Brekkum. Minningargrein. Tíminn. 1964.
Páll Björnsson Beingarði. Minningargrein. Tíminn 17/4 1965.
VAlgarð Blöndal Sauðárkrókur. Minningargrein. Tíminn 7/11 1965.
Hallfríður Jónsdóttir Sauðárkróki. Minningargrein. Tíminn 10/11 1965.

Gísli Magnússon (1893-1981)

Minning - Greinar 1970 -1977

Minning um:
Haraldur Hjálmarsson frá Kambi. Minningargrein. Tíminn 28 / 5 1970.
Reimar Helgason Bakka. Minningargrein. Tíminn 8 / 12 1970.
Jónas Kristjánsson. læknir. Aldarminning. Minningarrit 1970.
Þuríður Jakobsdóttir Reykjavík. Minningarorð. Tíminn 30 / 7 1971.
Tóbías Sigurjónsson Geldingarholti. Minningarorð Tíminn 17 / 9 1973, Glóðafreyki 14, hefti nóv 1973, ávarp um Tóbías á aðalfundi K.S.
Anna Einarsdóttir Sauðárkróki. Minningargrein. Tíminn 9 / 5 1973.
Sigríður Guðmundsdóttir Flugumýri. Minningargrein. Tíminn 21 / 2 1974
Hermann Jónsson, hreppstjóri Ysta - Mói. Minningargrein. tíminn 16 / 11 1974.
Jón Sigurðsson Ási. Minningargrein. Tíminn 6 / 11 1974.
Hermann Jónasson fyrrverandi forsætisráðherra. Minningargrein, eftir Gísla Magnússon, Halldór Kristjánsson og Karl Kristjánsson
Tíminn 22 / 1 1976.
Kveðja að heiman 10. tbl. 9. árg. 13 / 3 1976, bls 3 - 4. Meðfylgjandi bréf Gísla til Karls um minningarskrif um Hermann. 15 / 10 1976. Grein eftir Halldór Kristjánsson, handskrifuð.
Pétur Jónasson fyrrum hreppstjóri, frá Syðri - Brekkum. Minningargrein Tíminn 1977.

Gísli Magnússon (1893-1981)

Minning - Greinar 1931 - 1940

Minning um:
Jón Benediktsson frá Grenjaðarstað. Brot af grein 1936.
Jón á Flugumýri. Ræða við útför 1936.
Sigurlaug Guðmundsdóttir, Sauðárkróki. Ræða við útför. 1936.
Jósefina Hansen ,Sauðárkróki. Ræða við útför. 1937.
Magnús Guðmundsson, alþingismann og fyrrverandi ráðherra. Tíminn, 1937.
Guðfinna Jensdóttir fræa Miklabæ. Ræða við útför. 1938.
sr. Árnór Árnórsson frá Hvammi 1938. ( óbirtur og ófluttur texti.)
Gísli Hannesson, Djúpadal. útfararræða eftir sr. Lárus Arnórsson. 1939. Prentuð.
Jón Árnson, Valadal. 1939. ( óbirtur og óflutt ).
Sigurlaug Guðmundsdóttir frá Ríp. Ræða við útför.1940.

Gísli Magnússon (1893-1981)

Minning - Greinar 1951 - 1960

Minning um:
Friðrik Hansen Sauðárkróki. Ræða við úför. 8/4 1952. skrifuð 4/4.
Jón Jónsson Höskuldstöðum. Tíminn. 14/5 1952 .
Gísli Stefánsson Mikley. Tíminn. 13/11 1953 .
Albert Kristjánsson Páfastöðum Tíminn. 5/3 1954.
Ingimar Jónsson Flugumýri. Tíminn. 15/12 1955.
Pálmi Hannesson rektor Reykjavík. Tíminn 29/11 1956 . 25/11 1956. Tvö eintök.
Gunnhildur Hansen Sauðárkróki. Tíminn. 29/11 1957.
Jón Sigfússon, deildarstjóri Sauðárkróki. Tíminn. 22/9 1957. Tvö eintök, handskrifað og prentað.
Börn Jónasson Syðri - Brekkum. Tíminn . 10/5 1959.
Gísli Gottskálksson Sólheimagerði. Tíminn. 1/2 1960. Prentuð.
Valgerður Kristjánsdóttir Stekkjaflötum. Tíminn. 30/1 1960. Prentuð.

Gísli Magnússon (1893-1981)

Minning - Greinar 1966 - 1969

Minning um:
Jóhannes Jónsson Þorleifsstöðum. Minningagrein. Tíminn 8 / 1 1966.
Jón Jónsson Hof Höfðaströnd. Minningagrein. Tíminn 5 / 6 1966.
Jón Jónsson Syðri - Húsabakka. Minningagrein. Tíminn 7 / 9 1966.
Steingrímur Steinþórsson, fyrrverandi forsætisráðherra Reykjavík. Minningargrein. Tíminn 18 / 11 1966.
Guðbjartur Ólafsson Reykjavík. Minningargrein. Tíminn 14 / 2 1967.
Amalía Sigurðardóttir frá Víðivöllum. Minningargrein. Tíminn 15 / 8 1967.
Sigurður Þórðarson alþingismaður, frá Nautabúi. Minningargrein og bréf. Tíminn 12 / 9 1967. Meðfylgjandi er bréf um beiðni um birtingu á greininni.
Guðmundur Sveinsson fulltrúi Sauðárkróki. Minningargrein. Tíminn 22 / 10 1967.
Páll Sigurðsson frá Keldudal. Minningargrein. Tíminn. 7 10 1967.
Jóhannes Steingrímsson Silfrastöðum. Minningargrein. Tíminn 21 / 4 1968.
María Rögnvaldsdóttir frá Réttarholti Sauðárkróki. Minningargrein. Tíminn 14 / 11 1968.
Arngrímur Sigurðsson Litlu - Gröf. Minningargrein. Tíminn 20 / 12 1968.
Kristján Karlsson fyrrverandi skólastjóri á Hólum, Reykjavík. Minningargrein. Tíminn 2 / 12 1968.
Árni J. Hafstað Vík. Minningargrein. Tíminn. 29 / 6 1969.
Páll D. Þorgrímsson Hvammi. Minningargrein. Tíminn 15 / 7 1969.
Guðrún Sigurðardóttir Sleitustöðum. Minningargrein. Tíminn 31 / 7 1969.
Sigurlaug Guðmundsdóttir frá Ási. Aldarminning 19 / 11 1969.

Gísli Magnússon (1893-1981)

Minnisbækur 1937-1976

Minnisbækur Guðjóns Ingimundarsonar, flestar þeirra tengjast bæjarstjórnarmálum en einnig má finna þar punkta um starfsemi hans innan KS og ungmennafélaganna. Jafnframt er elsta minnisbókin frá því hann var á Laugarvatni.

Guðjón Ingimundarson (1915-2004)

Móðurmálsvörður 1910-1936

Innbundin, handskrifuð og vel læsileg bók. Bókin heldur skrá utan um orð sem félagsmenn hafa látið falla á fundum og merking þeirra.
Bókin er slæmilega varðveitt en kápa hennar er orðin snjáð, kjölurinn er límdur og bindingin er orðin léleg.

Ungmennafélagið Tindastóll (1907- )

Móflutningur

Flutningur á mó úr gröfuminni á Krók var erfið vinna. Matthildur Kristinsdóttir fósturdóttir Steindórs Jónssonar og Karen Edith standa í móflutningum.

Mótaka

Móvinnsla á Sauðárkróki. Í síðari heimstyrjöld var mikill eldsneytisskortur á Sauðárkróki sem annars staðar á Íslandi. Kolin sem áður höfðu gengt hlutverki eldsneytis voru nú í ófáanleg og brugðu Króksarar á það ráð að tak mó, eins og tíðkaðist hafði um aldir. Mógrafirnar voru vorðan við Gönguskarðsá, en mótekja var erfið vinna, enda mó kögglarnir þungir og blautir. Mórinn var síðan þurkkaður og var sæmilegt eldsneyti. Á myndinni eru þeir Gísli Jakopsson og Magnús Ásgrímsson. Mótekja var afar mikilvæg fyrir og um stríðsárin. Oft var bæði dýrt og erfitt að fá kol til kyndingar og dugði þá mórinn ágætlega í staðinn. Mótekja var hins vegar erfið vinna og óþrifaleg. Stærstu mógrafirnar voru utan Gönguskarðsár. Mórinn var síðan þurrkaður og þótti sæmilegt eldsneyti.

Músíktæki 1935-1945

Innbundin bók með handskrifuðum dagbókarfærslum fyrir músíktæki og magnara í eigu félagsins. Færslurnar ná yfir aðeins nokkrar blaðsíður einnig eru nokkrar blaðsíður fyrir bókhaldsfærslur fyrir Bifrastarkjallarann sem U.M.F.T. hafði afnot af.

Ungmennafélagið Tindastóll (1907- )

Mynd 01

Sigurbjörn Sigurpálsson "Bubbi" frá Ingveldarstöðum, Reykjaströnd ásamt reiðhesti sínum. Litla stúlkan er Sólbrún Friðriksdóttir (1941-). Sólbrún er dóttir Friðriks Friðrikssonar (1910-2008) og Laugu. Sigurbjörn Sigurpálsson 15. janúar 1917 - 18. mars 2008 Var á Ingveldarstöðum, syðri bær, Sauðárkrókssókn, Skag. 1930. Fósturmóðir: Anna S. Sigurðardóttir. Sjómaður á Sauðárkróki, síðar verkstjóri í Reykjavík.

Mynd 02

Fermingardagur Árna Blöndal. Frá vinstri: Álfheiður Blöndal, Jóhanna Árnadóttir Blöndal (móður Árna), Auðunn Blöndal, Árni Blöndal og Valgard Blöndal faðir hans.

mynd 04

Ólöf Sigríður Snæbjarnardóttir mynd tekin milli Aðalgötu og Freyjugötu. Húsið í baksýn er Freyjugata 3.

Erlendur Hansen (1924-2012)

Mynd 04

Undir Nöfunum á hestbaki frá vinstri: Lolla, Halldóra Jónsdóttir og

mynd 05

Vinstra megin er Erlendur Hansen og Jóhannes Hansen.

Erlendur Hansen (1924-2012)

Mynd 1

Ljósmynd í stærðinni 9 x9 sm. Svarthvít pappírskópía. Á myndinni er húsið Leikborg (Aðalgata 22b) á Sauðárkróki.

Guðbrandur Þorkell Guðbrandsson (1941-

Mynd 1

Ljósmyndin er svarthvít í stærðinni 6x9 sm. Myndin er frá sýningu Leikfélags Sauðárkróks á nýársnóttinni í Sæluviku 1942. Á henni eru þrír karlkyns leikarar í búningum. Sá í miðjunni er líklega Péturs Hannesson í hlutverki álfakonungsins.

Franch Bertholt Michelsen (1913-2009)

Mynd 10

Ljósmynd í stærðinni 6 x 6,2 sm. Á myndinni eru ellefu ungmenni sem standa við húsvegg. Talið frá vinstri:
Sólrún Steindórsdóttir, Guðrún Ingimarsdóttir frá Flugumýri, Rósa Sighvatsdóttir, Birna Guðjónsdóttir, Hulda Tómasdóttir, Anne Lise Bang, Sigfús Agnarsson frá Heiði, Steinunn Ingimarsdóttir frá Flugumýri, Ásbjörn Ólafur Sveinsson, Jósefína Hansen, Jóhannes Gunnarsson.

Guðbrandur Þorkell Guðbrandsson (1941-

Mynd 11

Ljósmynd í stærðinni 6 x 6,2 sm. Á myndinni eru níu ungmenni sem standa við húsvegg. Myndin er hreyfð en líklega er þetta sama fólk og á mynd nr 10.

Guðbrandur Þorkell Guðbrandsson (1941-

Mynd 115

Sama mynd og no 72.
Bifreiðin SK-1. Óþekktur hópur manna. Annar f.v. gæti verið Þorvaldur Þorvaldsson (Búbbi). Húsið á bak við hópinn er KG húsið sem stóð neðst í Kristjánsklaufinni að sunnan.

Mynd 119

Kirkjukór Sauðárkróks árið 1946. Fremsta röð frá vinstri; Svava Guðjónsdóttir, Ólöf Sigríður Snæbjörnsdóttir, Kristján Eyþór Stefánsson, Sigríður Auðuns, Jóhanna Árnadóttir Blöndal. Konur í miðröð frá vinstri: Sigríður Magnúsdóttir, Dóra Ingibjörg Magnúsdóttir, Hallfríður Bára Halraldsdóttir, Sigríður Amalía Njálsdóttir, Guðrún Svamfríður Snæbjörnsdóttir, Kristín Sölvadóttir, Anna Þorkelína Sigurðardóttir, Sigurlína Stefánsdóttir, Hanna Ingibjörg Pétursdóttir. Karlar í bakröðum Stefán Sölvi Sveinsson, Þorvaldur Þorvaldsson Þorsteinn Sigurðsson, Svavar Dalmann Þorvaldsson, Sveinn Jón Sölvason, Pétur Helgason, Valdimar Guðmundsson, Guðjón Sigurðsson og Sigurður Pálsson Jónsson.

Mynd 13

Ljósmynd í stærðinni 7,6 x 7,6 sm. Á myndinni sést út á Skagafjörð frá Borgarsandi. Sauðárkrókur th., Drangey fyrir miðju og Málmey th.

Guðbrandur Þorkell Guðbrandsson (1941-

Mynd 15

Kristján og Erlendur Hansen við Sauðárkrókskirkju sitja á bíl með númerið K 3.

Mynd 17

Sauðárkrókur séð ofan af Nöfum. Sundlaugin lengst til hægri.

Kári Jónsson (1933-1991)

Mynd 2

Ljósmyndin er svarthvít í stærðinni 6x9 sm. Myndin er frá sýningu Leikfélags Sauðárkróks á nýársnóttinni í Sæluviku 1942. Á henni eru Anna Pála Guðmundsdóttir í hlutverki Mjallar og Pétur Hannesson í hlutverki álfakonungsins.

Franch Bertholt Michelsen (1913-2009)

Mynd 2

Ljósmynd í stærðinni 9 x9 sm. Svarthvít pappírskópía. Á myndinni eru, fv., húsin nr 20, 18 (Blöndalshús), 16 og 14 við Aðalgötu á Sauðárkróki. Þá sést í þak Aðalgötu 19. Myndin er líklega tekin af svölum húss nr 21 í við Aðalgötu.

Guðbrandur Þorkell Guðbrandsson (1941-

Results 1871 to 1955 of 2517