Item 12 - Bréf bænda í Sæmundarhlíð til sýslunefndar

Identity area

Reference code

IS HSk N00313-B-W-H-12

Title

Bréf bænda í Sæmundarhlíð til sýslunefndar

Date(s)

  • 20.02.1931 (Creation)

Level of description

Item

Extent and medium

Pappírsskjöl.

Context area

Name of creator

(08.10.1874-1988)

Biographical history

"Hinn 4. maí 1872 var gefin út tilskipun um sveitarstjórn á Íslandi. Þá komust amtsráð, sýslunefndir og hreppsnefndir á laggirnar...Sýslunefnd skipuðu að öllum jafnaði 6-10 fulltrúar, kosnir af sveitarfélögum. Ef hreppar voru fleiri en tíu í sýslu, skipuðu nefndarmenn hinna fjölmennari föst sæti í sýslunefnd, en hinir fámennari hreppar skiptust á sýslunefndarmönnum..."
Á "þjóðhátíðinni á Reynistað" sem svo hefur verið nefnd og haldin í Espihólsstofu Eggerts Briem í júlí 1974 voru mörg þjóðþrifamál rædd og hófst í kjölfarið mikil vakningaralda sem hreif með sér unga sem aldna. Samgöngumál voru þar ofarlega á baugi og fór það svo að bættar samgöngur, einkum brúarsmíð, voru efst á málaskrá sýlsunefndar um áratugaskeið.
Eggert Briem kvaddi til fyrsta sýslunefndarfundar Skagfirðinga 8. október 1874 og voru þangað mættir fulltrúar 7 hreppa. Til ársins 1897 voru hreppar sýslunnar 12 . Ákveðið var að þeir fulltrúar þeirra tveggja hreppa sem ekki áttu sæti í nefndinni hverju sinni skyldu mega vera viðstaddir fundi og hafa þar málfrelsi. Var reynt að halda fundina sem næst miðbiki sýslunnar. Sýslunefnd starfaði til ársins 1988.

Name of creator

(25.11.1893-10.07.1937)

Biographical history

Bjarni Hólm Þorleifsson, f. 25.11.1895 (1893 skv. Sk.æv.), d. 10.07.1937. Foreldrar: Þorleifur Bjarnason (1859-1910) bóndi í Sólheimum og kona hans Ingibjörg Árnadóttir (1867-1954). "Bústjóri hjá móður sinni, mikill efnismaður." Ógiftur og barnlaus.

Name of creator

(07.07.1864-02.09.1950)

Biographical history

Elísabet Davíðsdóttir, f. á Sneis á Laxárdal 07.07.1864, d. 02.09.1950. Húsfreyja á Dæli í Sæmundarhlíð frá 1890.
Maki: Önundur Jónasson (1846-1928). Þau eignuðust eina dóttur.

Name of creator

(25.12.1897-28.10.1976)

Biographical history

Karl Valdimar Konráðsson, f. á Skarðsá í Sæmundarhlíð 25.12.1897, d. 28.10.1976 á Auðnum í Sæmundarhlíð. Foreldrar: Konráð Konráðsson bóndi á Skarðsá og barnsmóðir hans Steinunn Stefánsdóttir, þá vinnukona á Skarðsá. Karl ólst upp hjá móður sinni í ýmsum stöðum fyrstu fjögur æviárin en var þá látinn í fóstur í Litlu-Gröf til Guðlaugar Eiríksdóttur og Sigurðar Jónssonar. Árið 1904 hóf faðir hans búskap á Skarðsá ásamt Sigurbjörgu móður sinni og tók börn sín þá til sín. Hjá þeim ólst Karl upp þar til hann hóf sjálfur búskap á Auðnum 1928. Þá kom til hans sem ráðskona hálfsystir hans, Anna Guðrún Stefanía Sveinsdóttir, síðar húsfreyja á Varmalandi í Sæmundarhlíð. Að tveimur árum liðnum réðist til hans uppeldissystir hans, Sigríður María Jóhannesdóttir (20.11.1882-04.08.1965). Alllöngu síðar fluttist svo einnig til þeirra Vigdís Jóhannesdóttir, hálfsystir Sigríðar. Voru þær báðar þar til heimilis til æviloka. Uppeldissonur Karls og Sigríðar var Valdimar Stefán Eiríksson (19.12.1921-05.02.1942), sonur Eiríks Sigurgeirssonar og Kristínar Vermundardóttur.

Name of creator

(14.12.1868-22.01.1951)

Biographical history

Konráð Konráðsson, f. á Marbæli á Langholti 14.12.1868, d. 22.01.1951 á Skarðsá. Foreldrar: Konráð Jóhannesson bóndi á Ytra-Skörðugili og kona hans Filippía Gísladóttir.
Konráð fluttist vorið 1890 að Skarðsá í Sæmundarhlíð með foreldrum sínum og tók þar við búsforráðum er Gísli bróðir hans fluttist að Egg. Var bóndi á Skarðsá 1904-1951. Bjó fyrst með móður sinni en eftir andlát hennar 1928 tók Pálína dóttir hans við bústjórninni og hélt henni meðan hann lifði. Konráð kvæntist ekki en eignaðist þrjú börn.
Barnsmóðir 1: Steinunn Stefánsdóttir (22.07.1876-28.06.1931). Þau eignuðust tvö börn.
Barnsmóðir 2: Halldóra Sigvaldadóttir (12.01.1876-08.10.1913). Þau eignuðust eina dóttur.

Name of creator

(09.01.1902-18.07.1987)

Biographical history

Jakob Einarsson, f. á Varmalandi í Sæmundarhlíð 09.01.1902, d. 18.07.1987 á Sauðárkróki. Foreldrar: Einar Jónsson bóndi á Varmalandi og kona hans Rósa Gísladóttir. Jakob ólst upp á heimili foreldra sinna og vann að búi þeirra. Eftir að faðir hans lést 1922 stóð Jakob fyrir búinu með móur sinni til vors 1923 en þá brugðu þau búi og Jakob fór í Valadal á Skörðum þar sem hann var meira og minna næstu þrjú árin. Sama haust fór hann í Hólaskóla og lauk þaðan prófi 1925. Einnig sótti hann plægingarnámskeið og stundaði plægingar fyrir bændur. Árið 1929 kvæntist hann og hóf búskap á hluta Víðimýri. Árið eftir keypti hann Dúk í Sæmundarhlíð og bjó þar til æviloka.
Maki: Kristín Jóhannsdóttir (25.10.1900-10.09.1965). Þau eignuðust þrjú börn.

Name of creator

(25.12.1893-15.08.1950)

Biographical history

Guðlaug Sigurðardóttir, f. á Dæli í Sæmunarhlíð 25.12.1893, d. 15.08.1950. Foreldrar: Sigurður Jónsson bóndi í Litlu-Gröf á Langholti og kona hans Gunnvör Guðlaug Eiríksdóttir. Guðlaug ólst upp hjá foreldrum sínum, fyrst í Dæli en síðan að Litlu-Gröf. Var hún hjá þeim lengst af þangað til hún fór sjálf að búa að Geirmundarstöðum. Hálfan vetur var hún á hússtjórnarskóla í Reykjavík, eftir áramótin 1916. Guðlaug hélt áfram búskap á Geirmundarstöðum eftir lát manns síns með aðstoð Valtýs bróður síns og Sigurðar tengdaföður síns, en hann lést 1925. Sumarið 1931 varð hún að bregða bí eftir að taugaveiki hafði komið upp á heimliinu. Eftir aðgerðir vegna þessa stóð hún uppi nánast allslaus. Um haustið fóru hún og dóttir hennar að Stóru-Gröf til Jórunnar systur hennir en veturinn eftir fór Guðlaug að Páfastöðum. Vorið 1932 fór hún á Sauðárkrók og réðist fyrst sem þvottakona á sjúkrahúsið og starfaði þar í þrjú ár. Einnig gekk hún í umönnunarstörf þar. Árið 1935 réði hún sig svo í sem vinnukonu hjá Haraldi Júlíussyni kaupmanni en fór svo að Geirmundarstöðum vorið eftir þegar mágkona hennar veiktist af berklum. Þar var hún síðan nánast til æviloka.
Maki: Sigurður Sigurðsson (13.02.1897-23.12.1922). Þau eignuðust eina dóttur.

Name of creator

(24.09.1891-13.05.1974)

Biographical history

Eiríkur Sigurgeirsson, f. 24.09.1891 á Miðsitju í Blönduhlíð. Foreldrar: Sigurgeir Jónsson húsmaður í Vík í Staðarhreppi og kona hans Ólína Jónsdóttir. Eiríkur ólst upp hjá foreldrum sínum fyrstu árin, þar til þau slitu samvistir árið 1899. Fyrst eftir það var hann að mestu leyti hjá móður sinni en síðan á ýmsum bæjum í Staðarhreppi. Bóndi í Hólkoti (Birkihlíð) í Víkurtorfu 1912-1913, á Auðnum 1920-1928, á Varmalandi í Sæmundarhlíð 1928-1934, á Bessastöðum í sömu sveit 1934-1938, í Vatnshlíð 1938-1963. Var hjá Valdimar bróður sínum á Blönduósi 1963-1964, á Freyjugötu 17 á Sauðárkróki 1964-1973. Eiríkur var alblindur allmörg síðustu árin og var illa haldinn af heymæði. Maki: Kristín Karólína Vermundardóttir, f. á Sneis í Laxárdal fremri. Þau eignuðust 13 börn.

Name of creator

(3. ágúst 1865 - 1. feb. 1933)

Biographical history

Fæddur á Marbæli á Langholti. Foreldrar: Konráð Jóhannesson (1837-1905) bóndi á Ytra-Skörðugili og kona hans Sigurbjörg Jónsdóttir (1810-1878). Gísli ólst upp með foreldrum sínum og flutti með þeim að Skarðsá og reisti þar bú með móður sinni og Konráð bróður sínum. Hann var bóndi þar 1890-1904, á Egg í Hegranesi 1904-1911, Bessastöðum 1911-1932. Bessastaði keypti hann af föðurbróður konu sinnar og bjó þar til æviloka. Mikið tjón varð á bænum er íbúðarhúsið brann til kaldra kola árið 1922. Gísli sat í hreppsnefnd Staðarhrepps og var oddviti frá 1901-1904. Maki: Sigríður Sveinsdóttir (1883-1919) frá Hóli í Sæmundarhlíð. Þau eignuðust níu börn og komust sjö þeirra upp. Launsonur Gísla var Sigurður Jóhann (f. 1893), verslunarmaður og kennari á Akureyri. Móðir hans var Guðbjörg Guðmundsdóttir (1867-1952). Hún giftist síðar Halldóri Halldórssyni í Brekkukoti í Óslandshlíð.

Name of creator

(14. maí 1887 - 19. mars 1971)

Biographical history

Jón Sveinsson, f. 14.05.1887 á Hóli í Sæmundarhlíð, d. 19.03.1971 á Sauðárkróki. Foreldrar: Sveinn Jónsson bóndi á Hóli og kona hans Hallfríður Sigurðardóttir. Jón ólst upp hjá foreldrum sínum á Hóli við hefðbundin sveitastörf og vann að búi foreldranna. Hann fór í Hólaskóla haustið 1906 og útskrifaðist sem búfræðingur 1908. Allt frá 1914 var hann í sambýli við foreldra sína en reisti sjálfstætt bú á Hóli 1923. Hann átti sæti í hreppsnefnd Staðarhrepps 1922-1931 og 1934-1938 og í skólanefnd 1942-1958.
Maki 1: Margrét Sigurðardóttir frá Geirmundarstöðum í Sæmundarhlíð, f. 1895, d. 1923. Þau eignuðust tvö börn
Maki 2: Petrea Óskarsdóttir frá Hamarsgerði á Fremribyggð, f. 1904, d. 1998. Þau eignuðust sjö börn.

Archival history

Immediate source of acquisition or transfer

Content and structure area

Scope and content

Bréfið er handskrifað á pappírsörk í folio stærð.
Það varðar hreppaveg í Sæmundarhlíð.
Dálítil óhreinindi eru á bréfinu en annars er ástand skjalsins gott.

Appraisal, destruction and scheduling

Accruals

System of arrangement

Conditions of access and use area

Conditions governing access

Conditions governing reproduction

Language of material

  • Icelandic

Script of material

Language and script notes

Physical characteristics and technical requirements

Finding aids

Allied materials area

Existence and location of originals

Existence and location of copies

Related units of description

Related descriptions

Notes area

Alternative identifier(s)

Access points

Subject access points

Place access points

Name access points

Genre access points

Description control area

Description identifier

KSE

Institution identifier

IS-HSk

Rules and/or conventions used

Status

Final

Level of detail

Partial

Dates of creation revision deletion

Frumskráning í Atóm 28.06.2021 KSE.

Language(s)

  • Icelandic

Script(s)

Sources

Accession area